ALPA - Albanian Papers
- online index -

AKTET - Journal of Institute Alb-Shkenca
AKTET, Volume 4, Issue 4, Albanologji, 2011


Title: ARBëRISHT LANGUAGE - A LANGUAGE VARIETY UNDER THE INFLUENCE OF ITALIANISMS (ACCORDING TO THE DICTIONARY "ARBëRISHT-ALBANIAN" OF KOLE KAMSI)
Titulli shqip: ARBëRISHTJA - VARIETET GJUHëSOR Më VETE NëN NDIKIMIN E ITALIANIZMAVE (SIPAS FJALORIT "ARBëRISHT-SHQIP" Të KOLë KAMSIT)
Abstract: Në këtë kumtesë vjen si objekt studimi shtresa e fjalëve të huazuara, nëpërmjet Fjalorit arbërisht - shqip të Kolë Kamsit, duke u ndalur posaçërisht tek ndikimi i atyre italiane në leksikun e arbërishtes. Gjurmët e takimeve të shqipes, qoftë me latinishten ballkanike, qoftë me latinishten letrare e me gjuhët e tjera romane i shohim në një numër të mirë latinizmash e italianizmash në këtë fjalor. Takimi i të folmeve arbëreshe me italishten pas shpërnguljes nga Shqipëria, u bë në rrethana krejt të tjera, të cilat me kohë sollën edhe dygjuhësinë arbëresho-italiane, pastaj shumëkund edhe bjerrjen e plotë të gjuhës amtare, duke çuar keshtu në përftimin e një varieteti gjuhësor më vete. Vepra "Fjalor arbërisht-shqip" pasqyron gjerë këtë proces gërryerjeje gjuhësore që kishte marrë udhë në të folmet arbëreshe. Nga rreth 8600 lema që përmban leksiku i këtij fjalori, rezulton se 1568 prej tyre janë huazime italiane, pra afro 20 % e leksikut të arbërishtes.
Abstrakti: Në këtë kumtesë vjen si objekt studimi shtresa e fjalëve të huazuara, nëpërmjet Fjalorit arbërisht - shqip të Kolë Kamsit, duke u ndalur posaçërisht tek ndikimi i atyre italiane në leksikun e arbërishtes. Gjurmët e takimeve të shqipes, qoftë me latinishten ballkanike, qoftë me latinishten letrare e me gjuhët e tjera romane i shohim në një numër të mirë latinizmash e italianizmash në këtë fjalor. Takimi i të folmeve arbëreshe me italishten pas shpërnguljes nga Shqipëria, u bë në rrethana krejt të tjera, të cilat me kohë sollën edhe dygjuhësinë arbëresho-italiane, pastaj shumëkund edhe bjerrjen e plotë të gjuhës amtare, duke çuar keshtu në përftimin e një varieteti gjuhësor më vete. Vepra "Fjalor arbërisht-shqip" pasqyron gjerë këtë proces gërryerjeje gjuhësore që kishte marrë udhë në të folmet arbëreshe. Nga rreth 8600 lema që përmban leksiku i këtij fjalori, rezulton se 1568 prej tyre janë huazime italiane, pra afro 20 % e leksikut të arbërishtes.
Key words: arbërisht, diglosie, italianism, influence, linguistic variation.
Fjalë kyçe: arbërisht, dygjuhësi, italianizma, ndikim, variant (gjuhësor).
Corresponding author: ORJETA BAJA (bajaorjeta@yahoo.com)
Authors: ORJETA BAJA, Universiteti "Luigj Gurakuqi", Shkoder, Shkodër, Albania
MERITA HYSA, Universiteti "Luigj Gurakuqi", Shkoder, Shkodër, Albania
Full text: Download Issue 4 [PDF]